آمادگی برای روزهای متفاوت
در ادامه این مسیر تهران خود را برای رویاروئی با هر گونه تحرکات آتی طرفین مقابل برجام آماده کرده است. سخنگوی دولت، محمدباقر نوبخت در هفته گذشته به صراحت اعلام کرد که اقتصاد کشور باید برای ورود به شرایط خاص آماده باشد، چرا که واشنگتن از برجام خارج خواهد شد.
او گفت که تا ۲۲ اردیبهشت ماه، به احتمال قوی آمریکا از برجام خارج می‌شود و ما باید منتظر متفاوت شدن اوضاع کشور باشیم.
سخنگوی دولت از آمادگی متفاوت شدن فضا خبر داد و عنوان کرد و تدابیر و بودجه‌های لازم را برای روزهای متفاوت با امروز، آماده کرده‌ایم.
معاون رئیس‌جمهوری تصریح کرد: «محاصره اقتصادی، همچنان وجود دارد و وظیفه ما این است که آن را بشکنیم و از تصمیماتی که از ابتدای دولت تدبیر و امید تاکنون تحت عنوان برجام اتخاذ شد و همه مردم ایران در آن سهم دارند تا آخرین روز، با مستندات دفاع می‌کنم.» افزون بر این، محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری با بیان اینکه از اواخر سال گذشته پیش‌بینی‌های لازم برای مقابله با خروج احتمالی آمریکا از برجام صورت گرفته و برای برخورد منطقی با این تصمیم آمادگی وجود دارد، گفت: به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که در صورت خروج آمریکا از برجام؛ کشور، چندان متاثر از تبعات ناشی از این اقدام نشود.
تقلای اروپایی
در همین شرایط از اردوگاه مقابل خبر می‌رسد که مذاکرات آمریکا با اروپا درخصوص برجام ادامه دارد. به گزارش خبرگزاری فارس، رویترز به نقل از منابع آگاه جزئیاتی از آخرین تلاش‌های کشورهای اروپایی برای قانع کردن «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا جهت ماندن در توافق هسته‌ای برجام منتشر کرد.
به طوری که نمایندگان فرانسه، انگلیس و آلمان به دنبال توافق سیاسی جداگانه با کاخ سفید در خصوص اعمال فشارهای بیشتر علیه ایران هستند.
یک دیپلمات ارشد اروپایی به رویترز گفت: «یک هفته فرصت داریم گفت‌وگو با آمریکایی‌ها را ادامه دهیم تا ببینیم می‌توانیم در خصوص برجام به توافق برسیم.»
وی در خصوص اینکه آیا این طرح برای نگاه داشتن آمریکا در برجام مثمر ثمر خواهد بود، گفت: «فکر نمی‌کنم دلیلی وجود داشته باشد زیاد خوش‌بین باشیم.»
این توافق سیاسی قرار است برنامه کشورهای اروپایی برای مهار برنامه موشکی ایران و نفوذ این کشور در منطقه، نحوه بازرسی بازرسان بین‌المللی از سایت‌های ایران و چگونگی پرداختن به بندهای زوال‌پذیر برجام را برای ترامپ تشریح کنند. در حالی که از اختلافات اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها کاسته شده، دو طرف هنوز بر سر نحوه تمدید برخی از محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران بدون بازمذاکره در خصوص برجام اختلاف دارند.
یک دیپلمات ارشد دیگر گفت: «به دنبال پیدا کردن فرمولی صحیح برای برآورده کردن انتظارات آمریکایی‌ها و عدم اقدام علیه توافق هسته‌ای هستیم.» وی اضافه کرد: «شانس رسیدن به توافق را داریم، اما حتی اگر توافق هم حاصل شود، مطمئن نیستم که برای جلوگیری از خروج آمریکا کافی باشد.»
یکی دیگر از چالش‌های اروپایی‌ها در بسته‌ای که برای طرف آمریکایی تهیه کرده‌اند اختلافات بر سر تمایلی است که آمریکایی‌ها برای اشاره مستقیم به حق بازرسان بین‌المللی جهت دسترسی به سایت‌های نظامی دارند. اروپایی‌ها می‌گویند که این موضوع در متن اصلی برجام مستتر است.
یک دیپلمات اروپایی گفت: «دیدگاه آمریکا این است که بندهای مربوط به بازرسی‌ها به اندازه کافی قوی نیستند. ما با این دیدگاه موافق نیستیم.»
طرف‌های اروپایی از طرف دیگر در حال برنامه‌ریزی‌های اقتضایی برای حالت خروج آمریکا از توافق هسته‌ای هستند.
نشریه «فایننشال تایمز» روز پنجشنبه گزارش داده بود با جدی‌‌تر شدن احتمال خروج قریب‌الوقوع آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، اتحادیه اروپا در حال آماده شدن برای حمایت از شرکت‌های اروپایی سرمایه‌گذار در ایران در برابر تحریم‌های آمریکا است.
گفته می‌شود اتحادیه اروپا «طرح‌های احتیاطی» را آماده کرده تا در صورت خروج آمریکا از برجام، از سرمایه‌گذاری اروپایی در ایران که سال گذشته به بیش از ۲۰ میلیارد یورو رسید، محافظت کند. هرچند اروپا در این مسیر «تنها چند گزینه مناسب» پیش‌رو دارد.
یک مقام فرانسوی به رویترز گفت: «اگر نتوانیم ترامپ را قانع کنیم که از برجام خارج نشود، بهترین راه‌حلی که داریم این است که آمریکایی‌ها را مجاب کنیم تا شرایط تسهیل ادامه تجارت شرکت‌های ما در بخش غیرنفتی را حفظ کنند.»
در همین حال، خبرگزاری فارس براساس گزارش روزنامه انگلیسی فایننشال‌تایمز به نقل از منابع آگاه گزارش کرد، مقام‌های آمریکا و اروپا با تنبیه ایران در صورت ساخت موشک‌های قاره‌پیما به عنوان بخشی از پیش‌نویس «توافق مکمل» برجام توافق کرده‌اند.
دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا حمایت کشورهای اروپایی را برای تحریم ایران در صورت تلاش برای ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما جلب کرده است.
یک منبع آگاه گفت: «ایران، موشک قاره‌پیما ندارد و این کشور علنا اعلام کرده که به دنبال آن نخواهد بود. ما می‌خواهیم آنها را به این متعهد کنیم.»
اما یک مقام ارشد دولت آمریکا به فایننشال‌تایمز گفته دولت ترامپ به دنبال آن است تا از طریق یک طرح جداگانه و تکمیلی محدودیت‌های بیشتری علیه طیف گسترده‌تری از موشک‌های بالستیک ایران در نظر گرفته شود. جزئیات این طرح به‌رغم «توافقات گسترده» میان طرفین هنوز مشخص نشده است.
دولت آمریکا می‌خواهد در طرح دوم به بقیه توانمندی‌های موشکی ایران پرداخته شده و موشک‌های بالستیک با برد کوتاه‌تر ایران هدف گرفته شوند. این مقام آمریکایی گفت دولت ترامپ می‌خواهد ایران برد زرادخانه موشک بالستیک خود را به ۳۰۰ کیلومتر یا پایین‌تر از آن محدود کند.
به گزارش خبرنگار هفته‌نامه «سهامدار»، هنوز منابع داخلی این خبر روزنامه فایننشال تایمز را تایید نکرده‌اند، اما ظریف در پیام ویدئویی از امکان یک توافق‌نامه جداگانه خبر داده است.
آخرین پیام تهران؛ مگر یک توافق جدید
به دنبال سخنان سخنگوی دولت، وزیر خارجه کشورمان طی یک پیام ویدئویی با اشاره به اینکه برخی دولت‌های اروپایی اخیرا برای راضی نگه‌داشتن «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، امتیازهای بیشتری را از طرف ایران به او وعده داده‌اند، تاکید کرد: «این امتیازدهی‌ها، یک توافق جدید است که شامل مسائلی است که همه ما تصمیم گرفتیم از مذاکرات ما مستثنی شود که شامل ظرفیت‌های دفاعی ایران و نفوذ منطقه‌ای آن بود.»
وی دربخش دیگری از این پیام به طرف اروپایی‌ها و آمریکا تاکید کرد: «بگذارید یک بار برای همیشه این مساله را برای شما روشن کنم. ما نه امنیت خود را به خارج واگذار می‌کنیم و نه بر سر توافقی که با حسن‌نیت اجرا کرده‌ایم، مذاکره مجدد کرده یا چیزی بر آن می‌افزاییم.»
پاسخ به سبک ایرانی
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به نزدیک شدن موعد تصمیم آمریکا برای تمدید تعلیق تحریم‌های ایران و عمل به تعهداتش ذیل برجام، گفت: «ایران در برابر تلاش‌های بی‌ثمر قلدرمآبانه با قدرت می‌ایستد. اما اگر آمریکا به نقض توافق ادامه دهد یا از آن خارج شود، ما نیز از حق خود برای واکنش نشان دادن استفاده می‌کنیم.»
ظریف با بیان اینکه به روش خود به خروج آمریکا از برجام واکنش نشان خواهیم داد، تصریح کرد: «سر و صدا کردن یا تهدید، برای آمریکا توافق جدیدی به ارمغان نمی‌آورد. مخصوصا زمانی که آنها به توافقی که هم‌اکنون به دست آمده احترام نمی‌گذارند».
وزیر خارجه ایران در پایان به آمریکا هشدار داد یا به تعهداتش ذیل برجام پایبند باشد یا اینکه تمام مسئولیت عواقب عمل نکردن به تعهدات، فقط و فقط بر عهده واشنگتن است.
آمادگی بورس تهران
بنابراین تهران خود را برای مواجهه با هر شرایط اقتصادی غیر منتظره‌ای آماده کرده است؛ از بازگشت تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی آمریکا به شرکای تجاری ایران تا اختلال در مناسبات بانکی، خرید نفت از سوی کشورهای آسیایی و مداخله غیر مستقیم در نظام ارزی کشور. این چیزی است که فعلا می‌توان در گام اول، از آن سخن گفت. به گفته سخنگوی دولت، ما خود را برای «روزهای متفاوت» آماده کرده‌ایم و محاصره اقتصادی همچنان وجود دارد.
دیدگاهتان را بنویسید