بازار سهام درست در روزهایی که سقف‌شکنی می‌کرد و برخی سهم‌های زیان‌ده نیز به فروش و سود مناسبی رسیده بودند، دچار تنش‌های ناشی از شیوع کرونا ویروس، آن هم از نوع چینی شد تا کمی از تب‌وتاب رشد آن کم شود و به گفته برخی تحلیلگران روند تعادلی به‌خود بگیرد. در این روند تعادلی، برخی از سهامداران حقوقی برای فروش به صف شدند تا هم نیازهای نقدینگی سهامداران را در پایان سال تامین کنند و هم کمی خود را از کرونا ویروس که حالا تمامی بازارهای مالی جهان را در بر گرفته است، دور نگه‌دارند. با ولید هلالات، تحلیلگر ارشد بورس و سبدگردان بازارسهام، درباره دلایل تغییرات در بازارهای مالی جهان و همچنین افت قیمت برخی سهم‌ها در بورس ایران، ناشی از فضای ویروسی که بر بازارهای جهانی حاکم شده است، گفت‌وگویی انجام داده‌ایم. وی معتقد است: «ویروس کرونا به‌عنوان یک ریسک بازارهای جهانی را زیر تاثیر قرار داده و همه سهم‌ها در بورس‌های جهان را دچار ریزش و سقوط کرده اما اثر خاصی بر بورس ایران نگذاشته است.» به گفته هلالات، فروش حقوقی‌ها در این روزها، عادی است و می‌گوید: «با توجه به پایان سال، بخشی از حقوقی‌ها برای تامین مالی سهامداران عمده، نیاز به نقدینگی دارند و صف فروش در ماه‌های پایانی سال مرسوم است اما شاخص از نیمه اسفندماه تا نیمه فروردین ۹۹ رشد خواهد کرد.» متن کامل این گفت‌وگو را می‌خوانید.
*********
-به نظر جناب عالی و با توجه به فضای حاکم بر معاملات بازارهای جهانی و کاهش قیمت فلزات اساسی، ناشی از کرونا ویروس، این روند تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟
ریسکی که به بازار اضافه شود و بازار به آن واکنش نشان دهد، در تمامی بازارهای مالی جهان وجود دارد و کرونا ویروس هم به‌عنوان یکی از این ریسک‌هاست که بازارهای جهانی را زیر تاثیر قرار داده است. البته تنها کامودیتی‌ها از آن متاثر نشده‌اند بلکه همه سهم‌ها در بورس‌های جهان دچار ریزش و سقوط شده‌اند، هرچند در بورس ایران اثر خاصی از آن ندیدیم. شاید در کوتاه‌مدت بر مقدار و نرخ فروش در بورس ایران تاثیر بگذارد زیرا با کاهش فعالیت‌های شرکت‌های صنعتی در چین، تقاضا نیز فروکش می‌کند، به‌ویژه این‌که ارتباط با چین تقریبا قطع شده است. اما در میان‌مدت و با کنترل ویروس، اوضاع عادی می‌شود و جای نگرانی وجود ندارد. از سوی دیگر، بازار طلا، نفت و پتروشیمی واکنش مثبت نشان داده و افزایشی شده‌اند.
به‌هر روی، تجربه نشان داده است که بازارها حدود یک تا دو ماه به این نوع ریسک‌های ویروسی، واکنش خواهند داشت و با توجه به این‌که برخی شهرهای صنعتی چین در قرنطینه هستند، این موضوع روی تولید جهانی تاثیر گذاشته و فضا را کمی تغییر داده است. در مجموع انتظار می‌رود که در بازه زمانی ۴ هفته‌ای بازارها کنترل شوند.
-روند معاملات بازار دیروز (شنبه ۱۲ بهمن) از نیمه‌های روز تغییر کرد و میزان عرضه‌ها بر تقاضا غالب شد، چرا؟ در این روند چرا بیشترحقوقی‌ها فروشنده شدند؟
نگاه حقوقی‌ها را در این روزها می‌توان از دو جهت مورد بررسی قرار داد، نخست این‌که با توجه به پایان سال، بخشی از حقوقی‌ها برای تامین مالی سهامداران عمده نیاز به نقدینگی دارند و صف فروش در ماه‌های پایانی سال از سوی حقوقی‌ها مرسوم است. از سوی دیگر، حقوقی‌ها به‌دنبال معاملات در سهم‌های سودآور هستند و این‌روزها سهم‌ها بر مبنای تجدید ارزیابی‌ها و ورود پول به بازار انجام می‌شود و این مساله با نوع معاملات آنها متفاوت است. بنابراین مبنای خرید حقوقی‌ها سودآوری شرکت‌هاست که فعلا در فصل سودآوری قرار ندارند.
-روند کنونی بازار را چگونه ارزیابی میکنید؟
بازار در چند روز گذشته پی‌درپی روند صعودی داشت و نباید انتظار داشت که این روند تداوم داشته باشد و روند تعادلی و استراحت امروز در بازار، طبیعی و عادی است. از هفته گذشته که خبر ویروس کرونا بازارهای جهانی را نیز زیر تاثیر قرار داد، در بورس ایران هم خریداران دست از خرید کشیدند و این برای بازاری که مدام در حال رشد بود، موازنه ایجاد کرد و امروز بازار به تعادل رسید. این اتفاق جدیدی نبود و به‌دنبال هر صعودی، روند اصلاحی هم انتظار می‌رود. بازار در محدوده فعلی که نه رشد خاصی دارد و نه افت زیادی می‌کند، باید به تعادل برسد و در بازه زمانی در جایی بایستد که نه در کف باشد و نه در سقف؛ یعنی در محدوده‌ای استراحت کند، نه هیجانِ اصلاح بدهد که سهامداران را بترساند و نه رشدهای آنچنانی و هیجانی را شاهد باشیم.
-پیش‌بینی‌تان از شاخص کل تا پایان امسال چگونه است؟ آیا بازهم شاهد سقف‌شکنی خواهیم بود؟
برای پیش‌بینی شاخص نمی‌توان عدد و رقم خاصی را اعلام کرد اما می‌توان گفت که روند صعودی شاخص ادامه خواهد داشت، چنانچه عرضه‌های اولیه نیز نسبت به ماه‌های گذشته از استقبال بیشتر سهامداران برخوردار شده و ورودی نقدینگی‌های جدید را ایجاد کرده است. البته تغییر برخی قوانین بانکی و مالیاتی نیز در هدایت جریان نقدینگی به سمت بازار سهام موثر بوده است. با ادامه این روند، رشد شاخص نیز تا آخر هفته تداوم خواهد داشت و سپس با یک استپ حدودا یک‌ماهه تا اواسط اسفند ماه، دوباره در روزهای پایانی سال اوج می‌گیرد و این روند دست‌کم تا نیمه فروردین ۹۹ ادامه خواهد داشت. بنابراین صعود شاخص را در سال جدید هم دنبال شاهد خواهیم بود.
-از دیدگاه جناب عالی به عنوان فعال بازار سهام، در حال حاضر بزرگ‌ترین ریسک بورس ایران چیست؟
بزرگ‌ترین خطر و ریسک برای بورس ایران در حال حاضر، نسبت بالای P/E یا همان نسبت قیمت سهم به سود آن است و این موضوع کمی نگران‌کننده به نظر می‌رسد.
گفت‌وگو: مولود غلامی
دیدگاهتان را بنویسید