رشد بالای ارزش بازار شرکت‌های صنعت ارتباطات و رایانه در بازار سرمایه که در برخی از آنها ضریب P/E سهام به بیش از ۱۱ رسیده است، غیرمنطقی هم نیست. رشد شدید سهام صنایع پیشران مختص بازار ایران نیست. همان‌طور که در دهه ۷۰ میلادی در بازار سهام آمریکا شرکت‌های صنعت انرژی که صنعت پیشران آن زمان با توجه به رشد شدید قیمت نفت بود و به رشدهای رویایی دست یافتند، امروزه در ایران نیز با یک فاز تاخیری نسبت به کشورهای توسعه‌یافته، با توجه به نیاز جامعه و بخش اقتصاد به صنایع دانش‌بنیان به ویژه بخش IT، این صنعت(ارتباطات، رایانه و IT) به یک صنعت پیشران تبدیل شده است و این شرکت‌ها می‌توانند به درآمدهای سرشاری دست یابند.
اکنون ارزش بازار شرکت آسان پرداخت (آپ) به حدود ۷۵ درصد ارزش بازار شرکت عظیم ایران‌خودرو رسیده است، که علت آن را در همگام شدن با تغییرات تکنولوژیک و ایجاد محصول جدید و مورد نیاز جامعه باید دانست. در حدود ۸ سال پیش که شرکت نوکیا حدود ۸۰ درصد بازار فروش موبایل دنیا را در دست داشت سهام این شرکت به چنین رشدهای رویایی دست یافته بود اما امروز و با عقب ماندن از تکنولوژی و از دست دادن سهم بازار، ارزش سهام آن به کمتر یک پنجاهم ۸ سال گذشته رسیده است.
بنابراین مهمترین موضوع برای چنین شرکت‌هایی حفظ سهم بازار و تعداد کاربران‌شان است. به طوری که یکی از بهترین استراتژی‌ها برای حفظ بازار، خرید و مالکیت شرکت‌های رقیب و کوچک‌تر است. همان‌طوری‌که با متولد شدن نرم‌افزار مکان‌یاب Waze که قابلیت‌های بالاتری از مکان‌یابGoogle Maps داشته است، بلافاصله شرکت Google با خرید Waze از ایجاد رقیب برای خود جلوگیری و با این اقدام سهم خود در بازار را حفظ می‌کند.
بزرگ‌ترین تهدید این شرکت‌ها تغییر تکنولوژی و ایجاد رقیب است. به طوری‌که اگر این شرکت‌ها از تکنولوژی روز عقب بمانند یا رقیب و محصول جدید و بهتر به بازار بیاید، به سرعت با کاهش کاربران مواجه می‌شوند و عمده منابع درآمدی خود را از دست می‌دهند و بالطبع از ارزش بازار آنها کاسته خواهد شد.
در بازار سرمایه فعالان و سرمایه‌گذاران آینده شرکت‌ها را معامله می‌کنند. حاشیه سود در صنعت IT بسیار بالا است، بنابراین با درنظر گرفتن مسیر فعلی رشد این صنعت در کشور، قیمت سهام و آینده آنها برای فعالان بازار سرمایه جذاب بوده است که ارزش سهام این شرکت‌ها در بازار سرمایه به رشدهای خوبی دست یافته‌اند. البته بخشی از رشد قیمت سهام این شرکت‌ها ناشی از جذاب بودن خرید سهام در عرضه‌های اولیه و همچنین مدیریت کردن سهامدار عمده این شرکت‌ها بوده است.
در برخی از شرکت‌های صنعت رایانه و IT که ساختار شبه دولتی دارند به‌رغم داشتن سهم بزرگی از بازار خصوصا در حوزه دستگاه‌های ATM و POS، اما ارزش بازار آنها نسبت به شرکت‌های خصوصی مانند «آپ» یا «های‌وب» بسیار پایین است؛ علت آن را باید عدم خلاقیت و منفعلانه عمل کردن این شرکت‌ها یا عدم ارائه محصول جدید دانست. شاید در آینده تکنولوژی‌های بالاتری ظهور کند یا تراکنش‌های موبایلی کاملا جایگزین تراکنش‌های ATM شود که این موضوع سبب کاهش درآمد برخی از همین شبه‌دولتی‌ها در صنعت رایانه و پرداخت بانکی خواهد شد. از طرفی به قدری سطح نوآوری در آنها پایین است که در ایجاد نرم‌افزار و نامگذاری نیز از همدیگر تقلید می‌کنند. این موضوعات از دید سرمایه‌گذاران پنهان نمی‌ماند و با مشاهده این موارد، آینده درآمدزایی این شرکت‌ها و جاماندن آنها از رقیب‌های خصوصی آنها را حدس می‌زنند. درحالی که اگر همین شرکت‌ها در این عرصه اقدام به نوآوری و خلق محصول جدید و پرطرفدار کنند قطعا می‌توانند ارزش بازار بیشتری را کسب کنند و به یک سهم رشدی تبدیل شوند.
دیدگاهتان را بنویسید