محاسبات بودجه ۱۴۰۳ بر مبنای صادرات روزانه یک میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه نفت خام و میعانات با قیمت ۶۵ یورو برای هر بشکه در نظر گرفته شده است. اعداد و ارقامی که به واسطه نامشخص بودن شرایط اقتصاد جهانی و پیامدهای سیاسی انتخابات آمریکا می تواند سیاستگذار را دچار سردرگمی کند.
در این میان، برخی کارشناسان معتقدند درآمدهای نفتی همچنان سهم قابل توجهی از بودجه را به خود اختصاص داده که همین مساله می تواند با بروز نوسانات قیمتی در بازار جهانی، اقتصاد ایران را دچار تنش کند؛ این در حالی است که صاحب نظران پیشنهاد می دهند دولت سناریوهای بدبینانه را در مقابل خود بگذارد و سپس سند دخل و خرج سال ۱۴۰۳ را تهیه کند.
چشم انداز نامشخص سیاست اوپک پلاس
محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک با تاکید بر اینکه دولت باید شرایط واقع بینانه را نسبت به اعداد نفت و میعانات در نظر بگیرد، گفت: رئیس سازمان برنامه و بودجه به تازگی اعلام کرده که هدفگذاری بودجه در بخش درآمدهای نفتی محقق نشده و از این ناحیه دچار کسری قابل توجهی هستیم؛ این در حالی است که یکی از مشکلاتی که در سالهای گذشته کشور به آن دچار بوده، تند بودن پیش‌بینی قیمت نفت است؛ چراکه بعنوان مثال حتی میزان صادرات نفت هم اگر قابل قبول باشد؛ اما به دلیل افت قیمت، در مجموع درآمدی که به خزانه واریز شده با پیش‌بینی اولیه تفاوت زیادی خواهد داشت.
خطیبی با اعلام اینکه در سال آینده میلادی مشخص نیست که ائتلاف اوپک پلاس، چه سیاستی را در حوزه تولید و قیمت در پیش خواهد گرفت، بیان کرد: اعضای اوپک و اوپک پلاس در سال جاری میلادی توافق کردند که به شکل داوطلبانه، میزان تولید خود را کاهش دهند، از طرفی روسیه و عربستان به عنوان دو بازیگر تعیین‌کننده، حتی بیشتر از میزانی که باید، به طور داوطلبانه از تولید کم کردند.
وی افزود: همچنین مشخص نیست که در سال ۲۰۲۴ میلادی آیا انضباط فعلی اوپک پلاس حفظ شود یا خیر؛ چراکه نگرانی‌هایی در جهان نسبت به رکود اقتصادی و کاهش تقاضا وجود دارد و باید منتظر ماند و دید که آیا با شرایط نامشخص آینده، بازهم اعضای اوپک پلاس برای حفظ قیمت‌ها هماهنگی خواهند داشت یا به شکل دیگری تصمیم می گیرند.
دولت راه دور زدن تحریم را آموخته است
نماینده سابق ایران در اوپک تصریح کرد: در مجموع باید دولت درباره اعداد مربوط به میزان صادرات و قیمت نفت محتاط بوده و همه پارامترها را لحاظ کند. این در حالی است که در سال گذشته اگر کسری در میزان درآمدهای نفتی ایجاد شده، این موضوع به بالاگرفتن اعداد مربوط می شود و لازم است این مورد در لایحه بودجه لحاظ شود.
خطیبی در خصوص برگزاری انتخابات آمریکا در سال آینده نیز گفت: هر دولتی در آمریکا روی کار بیاید، دیگر نمی تواند بیشتر از میزان فعلی فشار بر فروش نفت ایران ایجاد کند، خوشبختانه دولت در بخش فروش نفت راه‌های دور زدن تحریم را به خوبی آموخته و تقریبا هیچ فشاری نبوده که بر سر راه صادرات نفت ایران نیاورده باشند.
وی با بیان اینکه ترامپ از هیچ تلاشی برای کاهش فروش نفت ایران دریغ نخواهد کرد، افزود: البته دموکرات‌ها هم در دوره فعلی، چندان گشایشی ایجاد نکرده‌اند و تصور می رود صادرات نفت ایران حتی با روی کارآمدن ترامپ هم تغییری نکند؛ البته توجه کنید که ممکن است فردی مانند ترامپ در صورت رای آوردن، در هر جای دنیا جنگی به راه بیندازد یا وضعیت دنیا را دچار تغییر کند که قطعا این مساله به بازار نفت و بقیه بازارها هم استرس وارد می کند؛ اما نکته مهم این است که دولت باید با احتیاط و با در نظر گرفتن همه شرایط، لایحه بودجه سال آینده را تنظیم کند.
دیدگاهتان را بنویسید