با گذشت حدود یکسال از بحران ناشر «کنتور سازی» در بورس تهران اما حساسیت ناظران بازار سرمایه برای عدم تکرار چنین پدیده هایی بویژه در نحوه انتشار و حسابرسی گزارش ها و صورتهای مالی همچنان محل تلاقی دیدگاه های مختلف میان فعالان بازار سرمایه و کارشناسان بازار سرمایه است.
عباس وفادار حسابرس معتمد سازمان بورس و مدیر عامل «موسسه حسابرسی آزمون پرداز ایران مشهود» در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری «با اقتصاد » ضمن ارایه سه پیشنهاد برای عدم تکرار تجربه هایی همچون “آکنتور” در بازار سهام معتقد است: بطور مشخص توسعه ساختاری موسسات حسابرسی، نظارت بیشتر بر عملکرد این موسسات و ایجاد «بیمه مسئولیت حرفهای» باید در دستور کار حسابرسان معتمد بورس قرار گیرد.
وی با بررسی معیارهای بررسی حسابرسی صورتهای مالی در ایران و چگونگی تایید این گزارش ها ، گفت: ملاک تشخیص حسابرسی صورتهای مالی، استاندارد حسابرسی است و صورتهای مالی تنظیم شده بر اساس استانداردهای حسابداری به عنوان ادعای مدیریت در اختیار حسابرس قرار میگیرند. حسابرس نیز طبق استانداردهای حسابرسی یاد شده بررسی و اگر حسابرس موارد بیاهمیت از نظر حسابرسی را در صورتهای مالی ببیند، گزارش “مطلوب” و “مقبول” اعلام میکند.
اما اگر ایراد ها با اهمیت باشند و اساسی نباشد، یعنی در تصمیمگیری تصمیمگیرندگان تاثیر داشته باشد و کلیت صورتهای مالی را زیر سوال نبرد، در آن حالت حسابرس اظهار نظر “مشروط” اعلام میکند. این در حالی است که اگر صورتهای مالی موارد و ایرادات اساسی داشته باشد، حسابرس برحسب مورد “مردود” یا “عدم اظهار نظر” اعلام میکند.
وفا دار اطمینان بخشی برای استفاده کنندگان از صورت های مالی را وظیفه حسابرس عنوان کرد و افزود: حسابرسدر مقامی نیست که شرکت را در صورت مثلاً تغییر قیمت یک محصول مجبور به ارائه گزارش جدید کند. حسابرس با رسیدگی، تست و تایید گزارش اعلامی شرکت، این اطمینان را به استفاده کنندگان اطلاعات میدهد که گزارش منتشر شده از سوی شرکت تقریباً با معیارهای حسابداری و حسابرسی همخوانی دارد.
به باور وی حسابرسان نمیتوانند شرکتی را مجبور به تغییر پیشبینی کنند و این وظیفه سازمان بورس و اوراق بهادار است که بر اساس آیین نامهها و دستورالعملها شرکتهای بورسی را در مواردی که نیاز به تعدیل در پیش بینی سود دارد، مجبور به اعلام یا تعدیل پیش بینی بودجه کند.
این حسابرس معتمد بورس با بیان اینکه معمولا eps پیشبینی شده ناشر بر اساس یک سری مفروضات برآورد می شود،عنوان کرد:حسابرس وظیفه دارد مفروضات را کنترل و از نظر منطقی بودن و در دسترس بودن بررسی کند. به طور مثال اگر شرکتی با ظرفیت ۵ هزار تن تولید، قراردادی با حجم یکصد هزار تنی را منعقد نماید ،بطور طبیعی حسابرس وارد میشود و میگوید مفروضات این قرارداد با ظرفیت عملی شرکت مطابقت ندارد. در نتیجه در قراردادها، حسابرس بر مبانی و مبنا نظارت و اظهار نظر میکند تا معقول باشد.
وفادار یادآور شد:در حسابرسی صورتهای مالی، ادعا مدیریت شرکت براساس استانداردهای حسابرسی بررسی و نظارت میشود تا وجود، ارزشیابی، حقوق و تعهدات صورتهای مالی اظهارشده، اثبات شود. بنابراین، زمانی که حسابرس قانونی نسبت به صورتهای مالی اظهار نظر میکند، تنها این اطمینان به استفاده کنندگان از گزارشهای مالی داده میشود که اعداد و ارقام اعلام شده در صورتهای مالی بر اساس استانداردهای حسابداری، تهیه شده و با واقعیت منتطبق است. به این ترتیب، زمانی که صورتهای مالی در کنار گزارش حسابرسی قرار میگیرد، میتوان به آن صورتهای مالی اتکا کرد.
اما باید به این نکته توجه کرد که صرف قرار داشتن گزارش حسابرس در کنار صورتهای مالی، دلیل بر قابل اتکا بودن اعداد صورتهای مالی نیست بلکه باید گزارش حسابرس مطالعه و تجزیه و تحلیل اطلاعات صورتهای مالی، با در نظر گرفتن بندهای شرطی که روی گزارش حسابرسی آمده، انجام شود.
حسابرس معتمد بورس در خصوص نظارت بر عملکرد حسابرسان گفت: واحد کنترل کیفیت جامعه حسابداران رسمی ایران که به موجب قانون تشکیل شده، به صورت سالانه به موسسات حسابداری مراجعه و به صورت نمونه پرونده های حسابرسی که این موسسات در اختیار دارند را از لحاظ کنترلهای کیفیت بررسی میکند. در جامعه حسابداران رسمی ایران، موسسات حسابرسی بر اساس معیار کنترل کیفیت به چهار رده “الف”، “ب”، “ج” و “د” طبقهبندی میشوند. به این ترتیب موسساتی که وضعیت نامناسبی دارند، در ردیف “د ” قرار میگیرند و به کمیتههای انضباطی معرفی و به آنها تذکر داده میشود که ممکن است پروانه آنها لغو شود.
به گفته وی تلاش جامعه حسابداران، ارتقا کیفیت موسسات حسابرسی است که انتقادهایی نیز بر آن وجود دارد. یکی از مسائل بسیار مهم در این میان، موسسات حسابرسی کوچک هستند که ساختار و سازمان مناسب برای حسابرسی شرکتهای بورسی را ندارند.
بنابراین اگر به سمت بزرگ شدن موسسات حسابرسی حرکت شود، سازمان بورس نیز کار حسابرسی شرکتهای بورسی را به این موسسات با کیفیت میسپارد و به طور حتم این عمل بر کیفیت کار حسابرسان تاثیرگذار است.
وفادار با ارایه پیشنهاد ها و راهکار قانونی برای جلوگیری از بروز تخلفات مشابه ناشر سهام کنتورسازی در بازار سهام تصریج کرد: پیشنهاد و راهکار قانونی برای جلوگیری از به وجود آمدن مواردی مانند مسئله «شرکت کنتورسازی ایران» که تخلف حسابرس در ارائه گزارش خلاف واقع بود، کنترل و نظارت بیشتر بر موسسات حسابرسی است. همچنین باید موسسات حسابرسی بزرگ را برای حسابرسی صورتهای مالی شرکتهای بورسی تعیین کرد.
وی تاکید کرد :”بیمه مسئولیت حرفهای” حسابرسان در کشورهای دیگر وجود دارد و در ارتقای کیفیت کار این بخش بسیار موثر است. بنابراین به جامعه حسابداران رسمی ایران و سازمان بورس پیشنهاد میشود تا بیمه مسئولیت حسابرسان را در دستور کار قرار داده و ساز و کار آن را فراهم کنند تا در زمان ایجاد مشکلات بزرگ، ضررهای ایجاد شده و اقدامات لازم توسط این بیمهها انجام شود.
دیدگاهتان را بنویسید